ABD’nin gündemi Çin: Kongre’den acil harekete geçme çağrısı

ABD, global alanda kendisine rakip gördüğü Çin’e karşı topyekun teyakkuza geçti. Kongre’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi’nde Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile ilgili yeni kurulan özel komite, dün akşam mahallî saatle 19.00’da başlayan ve yaklaşık üç saat süren birinci oturumunu gerçekleştirdi. Çin’in ekonomik, askeri, dijital ve ideolojik tehditlerinin ele alındığı oturumda, Asya devine karşı acil bir biçimde harekete geçilmesi davetinde bulunuldu. Canlı yayımlanan oturumda milletvekilleri, “Çin idaresinin ABD ulusal güvenliğine oluşturduğu tehditleri” ele aldı.

YÜZYILI ŞEKİLLENDİRECEK

Komite Lideri Mike Gallagher, Çin’in ABD’ye karşı oluşturduğu ideolojik, teknolojik, ekonomik ve askeri tehditlere yönelik çabanın “varoluşsal bir mücadele” olduğunu söyledi. Demokrat ve Cumhuriyetçi üyelerin birlik içinde bu mevzuda çalışması gerektiğini vurgulayan Gallagher, gelecek 10 yılda uygulanacak siyasetlerin 100 yılı şekillendireceği görüşünü savundu. Demokrat Parti Milletvekili Raja Krishnamoorthi ise son 30 yılda hem Demokratların hem de Cumhuriyetçilerin ÇKP’yi hafife aldıkları itirafında bulundu.

TİKTOK’A YASAK İÇİN BİRİNCİ ADIM

Çin ile ekonomik ve askeri rekabette öne geçmenin kıymetine vurgu yapan milletvekilleri, Çinli toplumsal medya platformu TikTok’un ulusal güvenliğe tehdit oluşturduğuna dikkati çekti. Vekiller, Çin merkezli uygulamanın ABD’de kullanılmasına müsaade verildiği sürece Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) Amerikan gündemini maniple edebileceği görüşünü savundu. İlerleyen saatlerde mecliste yapılan oylama ile, ABD Lideri Joe Biden’ın Çin’e ilişkin toplumsal medya uygulaması TikTok’u ülke çapında yasaklama kararı vermesinin önünü açan yasa tasarısı onaylandı. Böylelikle toplumsal medya platformunun ülke genelinde yasaklanmasına yönelik birinci adım atılmış oldu.

TAYVAN’A 619 MİLYON DOLARLIK FÜZE

    Çin’e karşı askeri manada atılımlarını de sıkılaştıran ABD, bu kapsamda Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’a, F-16 savaş uçaklarında kullanılan 619 milyon dolar bedelinde füze satışına onay verdi. Yapılan açıklamada, “Tayvan’ın hava savunma kapasitesini, bölgesel güvenliği ve ABD ile ortak operasyon kabiliyetini artıracağı” kaydedildi. 2022’nin eylül ayında ABD Tayvan’a 6,5 milyar dolarlık silah satışını onaylamıştı. Tayvan’ı Çin karşısında destekleyen ABD, bölgede İngiltere ve Avustralya ile AUKUS paktını kurmuş, Japonya ve Güney Kore ile temaslarını hızlandırmıştı.

ÇİP UYARISI

Çin ile mümkün bir ihtilaf durumunda yaşanabilecek problemler ve berbat senaryolar üzerinde de çalışmalar da yürütülüyor. ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, ABD’nin gelişmiş çiplerin yüzde 90’ından fazlasını Tayvan’dan satın aldığını belirterek, bunun “savunulamaz bir ulusal güvenlik açığı” olduğunu tabir etti. Raimondo, gelişmiş askeri teçhizatın her bir kesiminin, insansız hava araçlarının ve uyduların yarı iletken çiplere dayandığına dikkati çekerek, Pentagon’un, CHIPS yasası kapsamında fon alan tesislerde üretilen son teknoloji yarı iletkenlere inançlı erişiminin olacağını kaydetti. Ada üzerinde muhtemel bir askeri çatışmanın çip tedarikini kesintiye uğratacağı düşünülüyor.

BMGK’DA ISLAHAT ÇAĞRISI

Çin’e karşı çabaya sürat veren Washington idaresi, bu bağlamda memleketler arası yapılanmalarda gücünü ve tesir alanını artırmaya çalışıyor. ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, BM Güvenlik Konseyi’ne ait ıslahatlar yapılması ve daha fazla daimi üye eklenmesi gerektiğini söyledi. Greenfield, “ABD’nin liderliği olmadan Çin ve Rusya üzere ülkeler otoriter yaklaşımlarıyla BM’yi ve dünyayı şekillendirmeye çalışır. Biz buna müsaade vermiyoruz” diye konuştu. BM Güvenlik Konseyi’nin daha kapsayıcı olması gerektiğini savunan temsilci, “Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi BM Şartı’nda ortaya koyuldu. Bunu değiştiremeyiz fakat daha fazla daimi ve seçilmiş üye eklenmesini sağlayabiliriz” diye konuştu.

MÜTTEFİKLERİNİN KAPISINI ÇALIYOR

    Diğer yandan Washington idaresi, Çin’e karşı verilecek çabada kendisini desteklemesi için müttefiklerinin kapısını çaldı. ABD, Pekin’in Ukrayna’daki savaş için Rusya’ya askeri dayanak sağlanması halinde Çin’e yeni yaptırımlar uygulanması mümkünlüğü konusunda yakın müttefikleri ile temasa geçti. Biden idaresi, Çin’e mümkün yeni yaptırımlar konusunda bilhassa G7 üyeleri ile temas kurdu ve mümkün yaptırımlar için dayanağı koordine etmek üzere görüşmelere başladı. Görüşmelerin şimdi çok erken bir etapta olduğunu belirtilirken, Washington’ın Pekin’e karşı hangi yaptırımların uygulanmasını önereceğini şimdi net olmadığı tabir edildi.

Savaş uçakları Tayvan çevresinde

ABD’nin Tayvan’a 619 milyon dolarlık F-16 mühimmatı tedarik etmesine Pekin’den cevap geldi. Tayvan Savunma Bakanlığı, dün akşamdan bugün sabah saatlerine kadar Ada etrafında Çin’e ilişkin 29 askeri hava aracı ve 4 savaş gemisinin tespit edildiğini bildirdi. Bakanlığın açıklamasına nazaran, 29 hava aracından 21’i, Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi” (ADIZ) ilan ettiği bölgeye girdi. 17 “J-10” ve 4 “J-16” savaş uçağı, ADIZ’ın güneybatı kısmına uçtu. Ada etrafında ayrıyeten 4 savaş gemisi kaydedildi. Ada etrafında tespit edilen hava araçları ve gemilerin, elektronik takip vasıtaları, devriye uçakları, gemiler ve yer füze sistemleriyle izlendiği belirtildi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir